ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Το έργο του Δημήτρη Λέτσιου κατέχει πλέον δίκαια μια θέση στην ιστορία της μεταπολεμικής ελληνικής φωτογραφίας. Αν όμως ένα κρίσιμο μέρος του έργου αυτού ταυτίζεται με τις ατέρμονες περιηγητικές εξορμήσεις στο Πήλιο και στην ευρύτερη θεσσαλική ενδοχώρα, πώς απεικόνισε ο σημαντικός δημιουργός την ιδιαίτερη πατρίδα του;

Θεματογραφικά η πρώτη ύλη του διατηρεί τον ίδιο βασικό προσανατολισμό: σκηνές δρόμου, στιγμιότυπα, καθημερινοί χαρακτήρες, τοπία –αστικά αυτή τη φορά. Το έργο του Λέτσιου που αφορά τον Βόλο είναι ευδιάκριτα εστιασμένο σε απλούς βιοπαλαιστές, λαϊκούς χαρακτήρες, παιδιά που γυρνούν στους δρόμους. Αυτούς ορίζει ως ανώνυμους πρωταγωνιστές των φωτογραφιών του. Η συνεπής αριστερή αλλά ακομμάτιστη στάση του προσήλωσε το βλέμμα στους ανθρώπους του μόχθου και της καθημερινότητας με τρόπο ευθύ, συχνά ποιητικό. Δεν λείπουν βέβαια και οι ξένοιαστες σκηνές, όπως η λοξή ματιά στην τοπική φιλαρμονική, η παράσταση στο αρχαίο θέατρο Δημητριάδος, το στιγμιότυπο από την εορταστική ατμόσφαιρα στο καρναβάλι των αρχών του ’60.

Το υλικό του Βόλου διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά του ευρύτερου έργου του Λέτσιου· συντάσσεται με την καθαρή φωτογραφία, συνδυάζοντας την τεκμηρίωση με την καλλιέργεια ενός προσωπικού ύφους. Απέριττο όπως η ίδια η ζωή του, χαρακτηρίζεται από την απλότητα εκείνη που απεχθάνεται συνειδητά την εκζήτηση. Υιοθετεί σε μεγάλο βαθμό την καίρια λιτότητα των ασπρόμαυρων τόνων , επιστρατεύοντας το χρώμα για φορμαλιστικές μελέτες ή αφαιρέσεις αλλά και για τον σημαιοστολισμένο δρόμο, την εξέδρα των επισήμων , τις πολιτικές αφίσες το μήνυμα των οποίων ανατρεπόταν σκωπτικά από τις πινακίδες της Αθηναϊκής ταβέρνας.

Αν μεταπολεμικά, χάρη κυρίως στην τετρανδρία των Σπύρου Μελετζή, Κώστα Μπαλάφα, Τάκη Τλούπα και Δημήτρη Λέτσιου, αποκτήσαμε ένα αυθεντικό και πλούσιο, αισθητικά και κοινωνικά, μητρώο της ζωής της υπαίθρου σε ανθρωπιστικό κυρίως πνεύμα, μικρότερο είναι το ίδιο διάστημα το έργο που κατέγραψε τη ζωή των πόλεων , ειδικά εκτός πρωτεύουσας. Η μεταμόρφωση των πόλεων μέσα από την καλπάζουσα αστυφιλία και την αθόρυβη δυτικοποίηση συντελέστηκε σε ικανό βαθμό μακριά από τη λεπτομερή μαρτυρία του φακού. Ο Λέτσιος όμως διέσχισε το σώμα της πόλης επιδιώκοντας να ανακαλύψει, πέρα από την επιτήδευση της σκηνοθεσίας, αθέατες πτυχές της μεταπολεμικής και πρώιμης μεταπολιτευτικής περιόδου του Βόλου, στιγμές και σκηνές που κρατούσαν ευκρινή απόσταση από την επίσημη ιδεολογική βιτρίνα της εποχής. Καθόλου παράδοξα, ανέδειξε τελικά, πέρα από βολικά προσωπεία, ένα ελλειπτικό αλλά βαθιά ανθρώπινο πρόσωπο της πόλης του Βόλου.

Ηρακλής Παπαϊωάννου